شب ادراری در کودکان



شب ادراری در کودکان

شب ادراری یعنی خیس کردن لباس زیر و رختخواب زمانی که با توجه به سن عقلی انتظار می رود کودک کنترل ادرار داشته باشد. این اتفاق حداقل دوبار در هفته به مدت سه ماه باید تکرار شود. از طرف دیگر سن عقلی کودک باید حداقل پنج سال تمام باشد. بنابراین کودکان دارای ناتوانی هوشی باید وقت بیشتری برای آموزش کنترل ادرار داشته باشند.

هدیه یاب راهی مطمئن برای تشویق کودکان به همکاری با والدین دارد. انتخاب نوع و مدل و رنگ و قیمت اسباب بازی بصورت دستی

اغلب کودکان بطور غیر عمدی خود را خیس می کنند و بعد از خیس کردن متوجه آن می شوند. شیوع شب ادراری با افزایش سن کاهش می یابد. در حالیکه 7% کودکان پنج ساله شب ادراری دارند این میزان در هجده سالگی به 1% می رسد.


 از نظر سبب شناسی در ابتدا باید به اختلالات جسمی که ممکن است منجر به بروز شب ادراری شوند توجه نمود. بنابراین باید در ابتدا اختلالاتی مانند دیابت شیرین و دیابت بی مزه, عفونتهای ادراری و... مورد بررسی قرار گیرند و در صورت عدم وجود آنها به سایر مسائل در مورد شب ادراری پرداخته شود.


 عوامل ژنتیک نقش مهمی در بروز شب ادراری دارند. بطوری که اقوام درجه اول 75% کودکان مبتلا به شب ادراری این مسئله را در دوران کودکی خود داشته اند. اگر پدری در دوران کودکی مبتلا به شب ادراری بوده شانس ابتلاء فرزند او 7 برابر می شوند.
تعداد کمی از کودکان مبتلا به شب ادراری آنقدر خواب عمیقی دارند که علائمی را که مثانه بدلیل پر شدگی به مغز می فرستد درک نمی کنند. در اغلب موارد مثانه کودک مشکل خاصی ندارد و فقط حجم آن کوچک است و با میزان کمتری از ادرار پر می شود و نیاز به تخلیه دارد. مثانه کودک هنوز آنقدر گنجایش ندارد که بتواند در تمام طول شب ادرار تولید شده را در خود نگهدارد و در حقیقت سر ریز می شود. در بعضی موارد هم ترشح شبانه هورمون کنترل کننده ادرار کافی نیست و بنابراین این حجم ادرار زیادتر است.


 از طرف دیگر گاهی استرسهایی مانند تولد فرزند دیگر، شروع مدرسه, اسباب کشی, طلاق, مرگ عزیزان و... در خانواده باعث بروز شب ادراری می شوند. در مواردی که کودک پس از اینکه حداقل یکسال تمام خشک بوده, دچار شب ادراری استرسهای خانوادگی مطرح است.


سرانجام شب ادراری چه می شود؟


شب ادراری اختلالی است که با افزایش سن خودبخود بهبودی می یابد. از طرف دیگر دوره های بهبودی و عود مجدد دارد و در مواردی بعد از شش ماه درمان کامل نیز عود می کند.
بدلیل پیامدهای روانشناختی حاصل از شب ادراری مانند کاهش اعتماد به نفس, احساس شرم و خجالت, توهین و تحقیر کودک و تنبیه بدنی برای کنترل آن ضروری است که پس از تشخیص و رد کردن عوامل جسمانی حتماٌ به درمان شب ادراری پرداخته شود.

شب ادراری چگونه درمان می شود؟


درمانهای رفتاری از موثر ترین روشهای درمانی شب ادراری محسوب می شوند. تنبیه نکردن کودک, آموزش مجدد کنترل ادرار, محدود کردن مایعات بعد از ساعت 7 شب از روش های موثر در درمان هستند. از طرف دیگر آموزش کودک برای نگاهداری ادرار در طول روز به تقویت عضلات اسفنکتر مثانه کمک می کند. یعنی شما والدین عزیز باید کودک را تشویق کنید که در طول روز مایعات بیشتری بنوشد و برای او توضیح دهید با این کار می تواند به افزایش حجم مثانه اش کمک کند. وقتی کودک ادرار دارد او راتشویق کنید که خودش را نگه دارد و تا آنجا که ممکن است دیرتر ادرار کند.


استفاده از جدول ستاره نیز به پیشرفت فرزند شما برای کنترل شب ادراری کمک می کند. با کمک کودک جدول ساده ای با در نظر گرفتن روزهای هفته تهیه کنید. روزهایی که رختخواب کودک خشک است در جدول او برایش برچسب ستاره بزنید و بسته به شدت شب ادراری برای کسب سه, پنج و یا هفت برچسب توسط کودک به او جایزه کوچکی دهید. با گذشت زمان و کنترل شب ادراری فاصله دادن جوایز را زیاد کنید.


در بسیاری از موارد شب ادراری حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت بعد از خواب رخ می دهد. بنابراین کوک کردن ساعت زنگدار قبل از این زمان به منظور بیدار شدن کودک و رفتن او به توالت بسیار کمک کننده است. یعنی مسئولیت بیدار شدن شبانه برای تخلیه مثانه را به خود کودک بسپارید. در ضمن بهتر است کودک در شستشوی لباسهای زیر و ملحفه های رختخوابش حتماٌ مشارکت داشته باشد. استفاده از دستگاه شب نم, شب زنگ که هنگام خیس شدن لباس زیر کودک زنگ می زند و او را بیدار می کند نیز بسیار موثر است.


در ضمن اگر شما والدین عزیز یا عضو دیگری از خانواده در کودکی این مشکل را داشته است, به او بگوئید, چون به کودک کمک می کند که با این مسئله بهتر کنار بیاید و کمتر احساس ناراحتی کند.

بازی دان هم اسباب بازی و هم مشاوره کودک و نوجوان در خدمت والدین


در صورتی که سن کودک پائین و شدت شب ادراری کم باشد در بسیاری از موارد با توصیه های رفتاری که ذکر شد مشکل حل می شود. در صورتی که سن کودک بالا و شدت آن زیاد باشد بطوری که پیامدهای روانشناختی آن مانند کاهش عزت نفس, احساس شرمندگی, احساس تقصیر و گناه ... بروز کرده باشد، بهتر است سریعتر از داروهایی مانند Minirin   بصورت اسپری بینی و قرص های مخصوص برای کنترل شب ادراری که توسط پزشک متخصص کودکان و روانپزشک کودک... تجویز می شود استفاده کرد. حداقل مدت مصرف داروها بین سه تا شش ماه است و امکان عود پس از پایان مدت درمان هم وجود دارد.

 کتایون خوشابی  





بازگشت به گروه اختلالات در کودکان  


نظرات شما درباره این مطلب :

نام :


پست الکترونیکی :


نظر شما در مورد شب ادراری در کودکان :



سایر نظرات :

نظری ثبت نشده است.